Edebiyatımızın usta isimlerinden Yaşar Kemal’in aramızdan ayrılmasının üzerinden 4 yıl geçti. Yaşar Kemal 2015 yılının Ocak ayında, solunum güçlüğü nedeniyle hastaneye kaldırılmış, 28 Şubat günü hayatını kaybetmişti.
Hayatı ödüllerle dolu Yaşar Kemal, Kemal Sadık Gökçeli olarak 1923 yılında Osmaniye’nin Hemite köyünde dünyaya geldi. Anne ve babası, Birinci Dünya Savaşı’ndaki Rus işgali nedeniyle göç etmek zorunda kalmış bir çiftti. Nüfus cüzdanına ilkokulda sahip olabilen Yaşar Kemal’in doğum tarihi resmi kayıtlarda 1926 olarak görünmekte.
Küçük yaşında ozanların efsaneleri ve okuduğu şiirlerden derin etkilenen Yaşar Kemal, onlara öykünerek türküler söylemeye ve şiirler okumaya başladı. Kendisiyle atışan Aşık Ali onun için “Sen bu küçük yaşında bu kadarsan, sonunda Karacaoğlan gibi olacaksın” sözleriyle kendisini övdü.
1951-63 yılları arasında Cumhuriyet gazetesinde fıkralar yazmaya ve röportajlar yapmaya başladı. “Yaşar Kemal” ismini kullanmaya başlaması da bu vesileyle oldu. 1952 yılında ilk öykü kitabı “Sarı Sıcak”ı, 1955 yılında ise bugüne dek 40 ve üzeri dile çevrilen romanı “İnce Memed”i yayımladı. 1962’de Türkiye İşçi Partisi’nde yönetim kurulu üyesi ve merkez yürütme kurulu üyesi olarak görev aldı. Yazıları ve siyasi faaliyetleri nedeniyle çoğu zaman kovuşturmaya uğradı. 1967’de haftalık siyasi bir dergi olan Ant’ı kurdu. 1973’te Türkiye Yazarlar Sendikası’nın kuruluşuna katıldı ve 74-75 yılları arasında sendikanın başkanı olarak görev aldı. 1988 yılında kurulan PEN Yazarlar Derneği’nin ilk başkanı da kendisidir.
Roman ve öykülerinde genellikle Çukurova insanının dramlarını işleyen Yaşar Kemal, kendisine büyük ün kazandıran “İnce Memed” ile büyük dünya yazarları arasına girdi. “İnce Memed” dahil 9 eseri sinemaya uyarlandı.
Yaşar Kemal hayatı boyunca bir çok ödül aldı:
1955 Gazeteciler Cemiyeti Başarı Armağanı (“Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” adlı röportaj dizisi ile)
1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed ile)
1966 İlhan İskender Armağanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu ile)
1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü (“Yer Demir Gök Bakır” romanından Nihat Asyalı’nın sahneye uyarladığı, Yılmaz Onay’ın sahneye koyduğu “Uzun Dere” oyunu ile. Türkiye ödülü, Brezilya ile paylaştı.[17]
1974 Madaralı Roman Armağanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti ile)[18]
1977 Fransa Eleştirmenler Sendikası En İyi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır ile)
1978 Fransa’da En İyi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu ile)
1979 Fransa “Büyük Jüri” En İyi Kitap Ödülü (Binboğalar Efsanesi ile)
1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı ile)
1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı
1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
1994 Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Armağanı
1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
1996 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce ve İfade Özgürlüğü Ödülü[19]
1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, İspanya)
1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, İnsan Hakları İhlallerini İzleme Örgütü, (New York)
1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, İtalya
1997 Kenne Vakfı Düşünce ve Söz Özgürlüğü Ödülü (Uppsala, İsveç)
1997 Norveç Yazarlar Birliği ödülü, Wole Soyinka ile ortak
1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncılar Birliği Ödülü
1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
1998 Bordeaux Yayıncılar Birliği Yabancı Edebiyat Ödülü
2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
2003 Z. Homerus Şiir Ödülü
2003 Savanos Ödülü (Selanik)
2003 Türkiye Yayıncılar Birliği Yayıncılık Emek Ödülü.
2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
2009 Çukurova Üniversitesi, Fahri Doktora
2011 Légion d’honneur
2013 Krikor Naregatsi Nişanı
2014 Beyaz Martı Edebiyat Ödülü
28 Şubat 2015 günü aramızdan ayrılan Yaşar Kemal’i saygı ve özlemle anıyoruz.